زیارت رجبیه
| نیایش |
با زیارت رجبیه امام حسین (ع) اشتباه نشود.
زیارت رَجَبیّه از جمله زیارات مأثور (روایت شده از شخص معصوم) و مشهور شیعه است که بر استحباب خواندن آن در ماه رجب در حرم‌های معصومان تأکید شده است. به گفته شیخ طوسی، این زیارت از ناحیه امام زمان(عج) صادر شده است. در زیارات امام حسین(ع) نیز زیارتی موسوم به زیارت رجبیه وجود دارد.
منابع زیارت
قدیمی‌ترین منبعی که دعا را ذکر کرده، مصباح المتهجد اثر شیخ طوسی(متوفای ۴۶۰ق) است و پس از آن المزار اثر محمد بن جعفر مشهدی(متوفای ۶۱۰).
دیگر منابع هم به نقل از این دو کتاب نقل کرده‌اند که برخی از آنها عبارتند از: اقبال الاعمال سید بن طاووس، بحارالانوار مجلسی، و مفاتیح الجنان اثر محدث قمی.
سند زیارت
سند این زیارت به حسین بن روح نوبختی، نایب خاص امام زمان(عج) می‌رسد. شیخ طوسی می‌نویسد: ابن عیاش از خیر بن عبدالله و او از حسین بن روح روایت کرده است... ابن المشهدی هم در سند دعا، این سه نفر را ذکر کرده است. دیگر کتب روایی و ادعیه هم به مصادر اصلی و سند آنها اشاره کرده‌اند.
شروح زیارت
به دلیل اهمیت این زیارت از حیث سند و مضامین، بسیاری از بزرگان، بر زیارت رجبیه شرحی نگاشته‌اند که عبارتند از:
- شرح زیارت رجب اثر قاضی بن کاشف الدین محمد اردکانی یزدی(متوفای ۱۰۷۵ق)
- علامه مجلسی در بحار که بعض عبارات را شرح کرده است.
- شرح زیارت رجبیه اثر میرزا محمد بن محمد رضا سنابادی مشهدی(ق۱۱ و ۱۲)
- شرح دعای رجب اثر حمید بن محمد حسین موسوی.
- ترجمة عدیم الادب فی دعاء شهر رجب اثر عبد علی (زنده در ۱۲۷۱ق)
- شرح زیارت رجبیه اثر محمد بن مقیم بارفروشی(متوفای ۱۲۸۱ق)
- رجبیه اثر محمد مهدی قزوینی(متوفای ۱۱۲۹ق)
- شرح دعای رجبیه اثر محمد کریم خان بن ابراهیم کرمانی شیخی(متوفای ۱۲۸۸ق)
- الرسالة الرجبیة اثر محمد بن حسین تنکابنی(متوفای ۱۳۰۲ق)
- شرح دعای رجبیه اثر محمد باقر بن محمد جعفر بن همدانی(متوفای ۱۳۳۳ق)
- زیارت رجبیه که نام مؤلف آن مجول است.
- شرح دعاء الرجب که نام مؤلف آن مجهول است.
متن و ترجمه زیارت
شیخ طوسی می‌گوید: زیارت كن مشاهد مشرفه را در رجب و هر گاه داخل شدی این دعا را بخوان. ابن مشهدی هم می‌نویسد: مستحب است خواندن این دعا هنگام زیارت امیرالؤمنین علی(ع) در شب مبعث و یا هر امامی كه در ماه رجب زیارت كردی. متن و ترجمه دعا بدین شرح است:
| متن | ترجمه |
| الْحَمْدُ لِلهِ الَّذِي أَشْهَدَنَا مَشْهَدَ أَوْلِيَائِهِ فِي رَجَبٍ وَ أَوْجَبَ عَلَيْنَا مِنْ حَقِّهِمْ مَا قَدْ وَجَبَ وَ صَلَّى اللهُ عَلَى مُحَمَّدٍ الْمُنْتَجَبِ وَ عَلَى أَوْصِيَائِهِ الْحُجُبِ اللهُمَّ فَكَمَا أَشْهَدْتَنَا مَشْهَدَهُمْ [مَشَاهِدَهُمْ] فَأَنْجِزْ لَنَا مَوْعِدَهُمْ وَ أَوْرِدْنَا مَوْرِدَهُمْ غَيْرَ مُحَلَّئِينَ عَنْ وِرْدٍ فِي دَارِ الْمُقَامَةِ وَ الْخُلْدِ وَ السَّلامُ عَلَيْكُمْ إِنِّي [قَدْ] قَصَدْتُكُمْ وَ اعْتَمَدْتُكُمْ بِمَسْأَلَتِي وَ حَاجَتِي وَ هِيَ فَكَاكُ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ الْمَقَرُّ مَعَكُمْ فِي دَارِ الْقَرَارِ مَعَ شِيعَتِكُمُ الْأَبْرَارِ وَ السَّلامُ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ أَنَا سَائِلُكُمْ وَ آمِلُكُمْ فِيمَا إِلَيْكُمُ التَّفْوِيضُ وَ عَلَيْكُمُ التَّعْوِيضُ فَبِكُمْ يُجْبَرُ الْمَهِيضُ وَ يُشْفَى الْمَرِيضُ ، وَ مَا تَزْدَادُ الْأَرْحَامُ وَ مَا تَغِيضُ إِنِّي بِسِرِّكُمْ مُؤْمِنٌ [مُؤَمِّمٌ] وَ لِقَوْلِكُمْ مُسَلِّمٌ وَ عَلَى اللهِ بِكُمْ مُقْسِمٌ فِي رَجْعِي بِحَوَائِجِي وَ قَضَائِهَا وَ إِمْضَائِهَا وَ إِنْجَاحِهَا وَ إِبْرَاحِهَا [إِيزَاحِهَا] وَ بِشُئُونِي لَدَيْكُمْ وَ صَلاحِهَا وَ السَّلامُ عَلَيْكُمْ سَلامَ مُوَدِّعٍ وَ لَكُمْ حَوَائِجَهُ مُودِعٍ [مُودِعٌ] يَسْأَلُ اللهَ إِلَيْكُمُ الْمَرْجِعَ وَ سَعْيَهُ [سَعْيُهُ] إِلَيْكُمْ غَيْرَ [غَيْرُ] مُنْقَطِعٍ وَ أَنْ يَرْجِعَنِي مِنْ حَضْرَتِكُمْ خَيْرَ مَرْجِعٍ إِلَى جَنَابٍ مُمْرِعٍ وَ خَفْضِ عَيْشٍ مُوَسَّعٍ وَ دَعَةٍ وَ مَهَلٍ إِلَى حِينِ [خَيْرِ] الْأَجَلِ وَ خَيْرِ مَصِيرٍ وَ مَحَلٍّ فِي النَّعِيمِ الْأَزَلِ وَ الْعَيْشِ الْمُقْتَبَلِ وَ دَوَامِ الْأُكُلِ وَ شُرْبِ الرَّحِيقِ وَ السَّلْسَلِ [السَّلْسَبِيلِ] وَ عَلٍّ وَ نَهَلٍ لا سَأَمَ مِنْهُ وَ لا مَلَلَ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ تَحِيَّاتُهُ عَلَيْكُمْ حَتَّى الْعَوْدِ إِلَى حَضْرَتِكُمْ وَ الْفَوْزِ فِي كَرَّتِكُمْ وَ الْحَشْرِ فِي زُمْرَتِكُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ وَ صَلَوَاتُهُ وَ تَحِيَّاتُهُ وَ هُوَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ | سپاس خدا را كه ما را در ماه رجب در محضر اولیایش حاضر كرد، و آنچه را كه از حق ایشان بر ما فرض بود واجب فرمود، و درود خدا بر محمّد برگزیده خدا، و جانشینان پر نجاتبخش، خدایا! چنانكه ما را به محضر ایشان حاضر نمودی، به وعده آنها در حق ما وفا كن، و ما را به جایگاه ورود آنان و فیض وجودشان وارد فرما،بیآنكه از ورود به خانه همیشگی و بهشت جاوید رانده شویم،و سلام بر شما،من به قصد شما آمده‌ام و در خواهش و حاجتم به شما تكیه كردم، حاجتم آزادی ام از دوزخ و جای گرفتن در كنار شما در خانه ابدی است، هرماه با پیروان نیكوكارتان، و سلام بر شما به خاطر شكیباییتان، چه نیكوست این خانه آخرت، من خواهنده و آرزومند شمایم در آنچه اختیار و تغییرش به دست شماست. تنها «به وسیله شما» شكستگی جبران شود و بیمار درمان پذیرد، و آنچه را رحمها بیفزاید و كم كنند انجام پذیرد، من به راز شما ایمان دارم و به گفتارتان تسلیمم، و خدا را به شما سوگند میدهم در اینكه از حرم شما بازگردم به همراه حاجاتم و رواشدن آنها و به امضا رسیدنشان و موفقّانه برآمدنشان و دور شدن سختی‌های آنها و به همراه كارهایم نزد شما و اصلاح آنها،و سلام بر شما، سلام وداع كننده‌ای حوایجش را به شما سپرده، از خدا میخواهد دوباره به سوی شما بازگردد، و راهش با جانب شما قطع نشود، و اینكه خدا مرا برگرداند از محضر شما به بهترین وجه و با دستی پر،به جایی سرسبز، و زیستگاهی خوش و گسترده و راحت و آسوده، تا رسدن مرگ و بهترین سرانجام، و جایگاهی در ناز و نعمت ازلی، و زنگی آینده ابدی، و خوردنیهای مداوم، و نوشیدن شراب طهور، و آب گوارا، نوشیدن چند بار و یكبار، كه از نوشیدنش خستگی و ملالی دست ندهد و رحمت خدا و بركات و تحیاتش بر شما، تا بازگشتم به محضر شما، و رستگاری در حكومتتان، و محشور شدن در زمره شما، و رحمت خدا و بركت و درودها و تحیاتش بر شما،و او ما را بس است و نیكو وكیلی است. |
پانویس
- ↑ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۸۲۱.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۲۰۳.
- ↑ ابن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۱۸۳.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۹، ص۱۹۵.
- ↑ قمی، مفاتیح الجنان، ص۱۳۷.
- ↑ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۸۲۱.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۲۰۳.
- ↑ حمید احمدی جلفایی، شرح زیارت رجبیه، ۱۳۸۹ش.
- ↑ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۸۲۱.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الكبیر، ۱۴۱۹ق، ص۲۰۳.
منابع
- طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعة، ۱۴۱۱ق.
- قمی، عباس، مفاتیح الجنان، اسوه، قم. بی‌تا.
- ابن طاووس، علی بن موسی؛ الإقبال بالأعمال الحسنة، مکتب الإعلام الإسلامی، ۱۴۱۶ق.
- مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، قیوم، ۱۴۱۹ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
- احمدی جلفایی، حمید، شرح زیارت رجبیه - محمد بن مقیم بارفروشی مازندرانی، میراث حدیث شیعه، ۱۳۸۹ش، شماره ۲۱.
پیون به بیرون